Arheologija nam pruža jedinstven “prozor” u prošlost, pa čak i onu najdalju, no jeste li se ikad pitali kojim se metodama pritom služi? Istaknutu ulogu ima tzv. tipološka odnosno komparativna metoda. Temelji se na utvrđivanju karakterističnih pojavnosti na jednom lokalitetu, u kulturnoj skupini ili pojedinačnom arheološkom nalazu, te se utvrđene sličnosti i različitosti uzimaju u obzir prilikom datiranja arheoloških nalaza na drugom lokalitetu. Raščlambom okomitog presjeka, stratigrafska metoda proučava pak geološka taloženja zemljanih slojeva, dolazeći do spoznaja o njihovoj debljini, sastavu, slijedu prirodnih zbivanja i ljudskog utjecaja. Dendrokronologija utvrđuje starost mjerenjem godova na presjeku drveta iz različitih vremenskih razdoblja; makropaleobotanička metoda temelji se na istraživanju fosilne flore, aerofotografiranje analizira zračne snimke zemljišta u potrazi za temeljima zgrada i drugih spomenika pod zemljom, a fotografskom sondom, koju je šezdesetih godina prošlog stoljeća prvi primijenio talijanski inženjer C. M. Lerici, snima se unutrašnjost neistraženih grobova. Moderna arheologija nezamisliva je bez radiokarbonske metode (na slici!), kojom se – na temelju omjera između količine stabilnog ugljika C12 i C13 i radioaktivnog izotopa ugljika C14 – utvrđuje se starost organske tvari. Naime, prestankom života organizam više ne unosi u sebe ugljik, a količina radioaktivnog C14 se smanjuje.
Piše: Lucija Kapural
