Llywelyn ap Gruffudd, posljednji nezavisni princ Walesa, ubijen je 11. prosinca 1282. godine. Nakon njegove smrti engleski kralj Edward I. osvojio je u potpunosti Wales i proglasio je svog sina Edwarda princom od Walesa. Od tog vremena na dalje svi engleski prestolonasljednici nose tu titulu, sve do današnjeg dana.
Llywelyn ap Gruffudd vladao je u punom smislu samo nad sjevernim dijelom Walesa, jer je ostatak velškog teritorija već otprije bio pod okupacijom engleskih snaga. U svakom slučaju, Llywelynova je vlast predstavljala posljednje uporište velške nezavisnosti. Potjecao je iz duge linije velških vladara, koje su u prošlosti nazivali i kraljevima Walesa. Llywelynovu se dinastiju unatrag može pratiti stotinama godina.
Englezi su zahvaljujući izdaji iz velških redova napali Llywelyna ap Gruffudda i njegovu pratnju, dok je pokušavao skupiti podršku u srednjem i južnom Welsu. Bitka se odigrala kod Orewina, a tijekom nje Llywelyn je srušen s konja i teško ranjen. Na kraju su ga ubili i odrubili mu glavu. Odrubljena glava završila je u Londonu gdje je izložena na gradskom stupu srama. Nakon njegove smrti Velšani su izgubili moral za daljnju borbu te su 1283. godine i konačno poraženi i otad priznaju Englesku krunu.
Inače, Wales je bio jedno od posljednjih uporišta ostatka keltskog stanovništva u Velikoj Britaniji, za razliku od Engleske, koja je velikim dijelom bila izložena provalama germanskih, vikinških i normanskih osvajača.
piše: Dražen Krajcar
