Kraljevina Italija, s Viktorom Emanuelom II. iz savojske dinastije kao njenim prvim monarhom, proglašena je 17. ožujka 1861. godine. Prethodno je Viktor Emanuel II. nosio titulu kralja Sardinije, kao i dodatne titule vojvode od Savoje, kneza od Pijemonta te mnoge druge.
Viktor Emanuel na sardinijsko prijestolje zasjeo je 1849. nakon što je prihvatio liberalni Ustav iz 1848. godine. Odmah po dolasku na prijestolje počeo je raditi na ujedinjenju Italije u čemu je imao podršku svog najvjernijeg suradnika, premijera Cavoura. Najvažniji saveznik u tom cilju bila mu je Francuska, a najveći neprijatelj Habsburška Monarhija, koja je držala veći dio sjevernog apeninskog poluotoka te je rat s njom bio neizbježan. Pobjedama u bitkama kod Solferina i Magente (1859.) Viktor Emanuel od Franje Josipa dobiva Lombardiju, a zatim mu Francuska prepušta Toskanu, Parmu, Modenu i Romagnu u zamjenu za Nicu i Savoju. Nakon toga je uz pomoć revolucionara Giuseppea Garibaldia i njegovih trupa osvojio Napuljsko kraljevstvo (ili ponekad zvano Kraljevstvo Dviju Sicilija).
Godine 1860. njegove trupe umarširale su u Rim ukinuvši Papinsku državu, ali nije dirao sam grad Rim koji je bio pod zaštitom njegovih saveznika Francuza. Prijestolnica Kraljevine Italije isprva je bila u Torinu, dotadašnjoj prijestolnici Kraljevine Sardinije, 1864. premješteno je privremeno u Firencu, a tek 1871. godine smješteno je u Rim (tek je te godine dovršeno ujedinjenje Italije).
Napomenimo da titula kralja Italije nije bila korištena još od doba Napoleona Bonapartea, koji je uz titulu cara Francuza od 1805. do 1814. nosio i tu kraljevsku titulu.
piše: Dražen Krajcar
