Staroegipatski simbol života i besmrtnosti poznat je pod mnogo imena: egipatski križ, koptski križ, ključ Nila, ankah (ili ankh), križ s ručkom itd. Riječ je o hijeroglifu koji predstavlja sam koncept života. Prikazivalo bi ga se uz gotovo svakog od bogova starog Egipta, kao i uz faraona, kojeg se smatralo živućim božanstvom. Porijeklo simbola nije točno utvrđeno, ali o tome postoje mnoge teorije. Neki smatraju da predstavlja muško-žensko jedinstvo, drugi da je riječ o stiliziranom prikazu izlazećeg Sunca (oba donose novi život), treći pak da je riječ o kopči na remenu božice-majke Izide itd.
Ankah se s vremenom proširio izvan granica Egipta te stigao u Mezopotamiju, Perziju, Malu Aziju te Cipar. Pronađen je čak i na prijestolju Ezekije, biblijskog kralja Judeje. Nakon propasti Egipta ankah je ostao prilično nepoznat simbol, izuzev među Koptima, stanovnicima Egipta koji su nakon arapskih osvajanja ostali kršćani. Ponovno je postao popularan 1960-ih u vrijeme New Age pokreta, kada je osim kao simbol života istican i kao simbol vjerskog pluralizma jer se pojavljivao u mnogo vjerskih sekti kojima je bilo zajedničko vjerovanje u vječan život. Pored svojeg vjerskog značenja, ankah se danas upotrebljava kao simbol planete Venere te simbol za kemijski element bakar.
Piše: Boris Blažina
